Sint-Petrus en Pauluskerk

Kopie naar de Bladelintriptiek door Jan Ricx

Dominique Provost - Art in Flanders

Middelburgse Kerkstraat, Middelburg

In deze stad tref je wel eens verdwaalde reizigers die naar Middelburg in Nederland wensten te gaan en blindelings hun gps volgden. Het Vlaamse Middelburg is slechts zes km² groot maar ligt op een hele reeks fiets- en wandelknooppunten. Loop hier dus niet zomaar voorbij maar bezoek de intrigerende kerk van de twee apostelen Petrus en Paulus, die volgens de overlevering op dezelfde dag en binnen hetzelfde uur stierven.

Sint-Petrus en Pauluskerk

Deze gotische kerk (met kerkhof) is gebouwd op initiatief van Pieter Bladelin, een topambtenaar van de Bourgondische hertogen. Vlakbij stond zijn kasteel en zijn praalgraf bevindt zich in de kerk. Hij bouwde Middelburg vanaf de jaren 1450 uit tot een heuse stad. Eind negentiende eeuw werd de kerk neogotisch gerestaureerd en uitgebreid. Ze bezit een zeer boeiende kerkschat.

Jan Ricx (1603) - Kopie naar Bladelintriptiek

Dit werk uit 1630-1631 is van de hand van de Brugse schilder Jan Ricx. Hij maakte het voor het hoofdaltaar van de kerk in opdracht van het kerkbestuur. Het is een kopie van een drieluik geschilderd door Rogier van der Weyden tussen 1445 en 1460, in opdracht van Pieter Bladelin, de stichter van Middelburg (Gemäldegalerie, Berlijn). Het thema is de menswording en de aanbidding van het Jezuskind. Pieter Bladelin behoorde in de vijftiende eeuw tot de maatschappelijke top, wegens zijn functies aan het Bourgondische Hof. Centraal op het schilderij knielt hij neer als schenker.

Dominique Provost - Art in Flanders

Middelburg Pieter Brueghel de Jonge Kruisdraging

Pieter Brueghel de Jonge (1564-1638) - De Kruisdraging

De Kruisdraging werd door Pieter Bruegel de Oude in 1564 geschilderd en bevindt zich in Wenen, het tafereel in Middelburg zou vervaardigd zijn begin zeventiende eeuw en wordt toegeschreven aan het atelier van zijn zoon, Pieter Brueghel de Jonge. Het uitzonderlijke werk toont de ter dood veroordeelde Christus die onder streng toezicht naar de schedelberg Golgotha wordt geleid. Er is een gevaarlijke storm opkomst, de wind steekt op en de donkere wolken komen alsmaar dichterbij. De menigte glibbert als een slang door het landschap waarbij de rode mantels van de gerechtsdienaren te paard gemakkelijk te herkennen zijn. De compositie van het werk leidt ons van links naar rechts. Te beginnen bij Jeruzalem links achteraan, naar rechtsboven, waar in de verte tussen de rotsen nog een groep ridders te onderscheiden zijn. Christus gaat bijna verloren in de compositie. Maar het loodzware kolossale kruis dat hij met een gebogen rug de berg mee opsleurt, steekt boven alles uit. Met ploeterende voeten in de aarde, zien ook wij dat hij stap voor stap het leven loslaat.

Jan Maes (1620-1676) - De schenking van het Scapulier aan Simon Stock

De schenking van het Scapulier aan de Heilige Simon Stock is een fraai olieverfschilderij. Het werk is toegeschreven aan de Brugse schilder Jan Maes en vervaardigd tussen 1671 en 1675. Het heeft een belangrijke historische waarde voor Middelburg. Het toont onderaan vier kanunniken aan de rechterkant en een man in een rood gewaad aan de linkerkant, zij waren in de zeventiende eeuw werkzaam in Middelburg. Hier reikt Maria, of ook wel de Onze-Lieve-Vrouw van de Karmel, het gewaad aan de Heilige Simon, de generaal overste van de Karmelieten.

Middelburg Jan Maes De schenking van het Scapulier aan Simon Stock

Anoniem - Aanbidding door de Herders

Er werden talloze kopieën en gravures gemaakt van de Aanbidding door de Herders van Peter Paul Rubens. Ook hier kan je een zeventiende -eeuws schilderwerk bezichtigen dat gelijkaardige kenmerken draagt met het tafereel van Rubens. De compositie lijkt op een gravure van Lucas Vosterman en is vermoedelijk ook een inspiratiebron geweest voor de anonieme kunstenaar van dit tafereel. Hoe het werk in Middelburg verzeilde is mogelijk te wijten aan Jan Lambrechts, een dichter en kunstliefhebber die in contact stond met schilders uit Brugge en Antwerpen. Hij zou hij het werk geschonken kunnen hebben aan de kerk.

Dominique Provost - Art in Flanders